Wprowadzenie
Stronę tę stworzyliśmy dla ludzi, którzy tak jak my utracili nienarodzone dziecko we wczesnej ciąży i mają pragnienie pochowania go, ale nie wiedzą, czy jest to możliwe i jak to zrobić.
Z roku na rok rośnie ilość stron opisujących prawa przysługujące rodzicom, którzy są w takiej sytuacji. Poniżej podsumowujemy i przedstawiamy w skrócie kilka najważniejszych faktów ale przede wszystkim chcemy uzupełnić zawartość tych stron opisując konkretne kroki, które należy podjąć by móc przeprowadzić pogrzeb.
Najważniejsze informacje
- Pochowanie dziecka martwo urodzonego przed 22 tygodniem ciąży nie jest konieczne (później zgodnie z prawem jest).
- Od 2007 roku można jednak pochować dziecko martwo urodzone bez względu na czas trwania ciąży [1]
- Rodzicom przysługuje prawo do zasiłku pogrzebowego (od 1 marca 2011 r. wysokość świadczenia jest stała i wynosi 4 tys. zł.), mamie ponadto prawo do urlopu bądź zasiłku macierzyńskiego (w wymiarze 8 tygodni / 56 dni)
- Dzięki dalszym zmianom przepisów, które miały miejsce w 2011 roku nie ma konieczności określania płci dziecka zmarłego przed 22 tygodniem ciąży (w przypadku gdy nie jest znana) by dokonać jego pochówku ([przypis]). Pomija się wtedy część formalności (rejestracja w Urzędzie Stanu Cywilnego) ale równocześnie traci możliwość ubiegania się o zasiłek pogrzebowy oraz urlop/zasiłek macierzyński [1]
- Z drugiej strony aby móc dokonać wszystkich formalności i ubiegać się o zasiłki konieczne jest wykonanie badań genetycznych określenia płci dziecka (nie ma możliwości zastosowania dostępnego dawniej tzw. „uprawdopodobnienia płci”). Badanie wykonuje się na własny koszt - można co prawda spotkać opinie, że to obowiązek szpitala ale nie badaliśmy tego tematu, ponieważ zasiłek zdecydowanie wystarcza na pokrycie kosztów pogrzebu wraz z badaniem.
- Zgodnie z prawem zabronione jest przewożenie szczątek ludzkich prywatnym samochodem a jedynie pojazdami specjalnie do tego przeznaczonymi, w związku z tym by pochować dziecko konieczne jest skorzystanie z usług zakładu pogrzebowego (nie wiemy czy tak jest zawsze ale w naszym przypadku to zakład musiał odebrać szczątki).
- Jeśli rodzice nie zdecydują się na pogrzeb dziecka martwo urodzonego we wczesnej ciąży, obowiązek ten w teorii spada na gminę właściwą ze względu na miejsce zgonu [2] i dziecko chowane jest w zbiorowej mogile na cmentarzu komunalnym. W praktyce jednak trudno uzyskać na ten temat konkretne informacje. Chlubnymi wyjątkami są szpitale, które organizują (raz na kilka miesięcy) wspólny pogrzeb nienarodzonych dzieci i informują o takiej możliwości rodziców.
Kroki
Opis oparty jest na naszym konkretnym przypadku i może nieco różnić się w zależności od miasta czy szpitala; każdy szpital powinien jednak mieć określone procedury na takie sytuacje i powinien poinformować o koniecznych do podjęcia krokach (zob. punkt 1 poniżej)
- Zgłoś chęć pochowania dziecka
- Na ile to możliwe zasygnalizuj taką chęć już przed zabiegiem – komuś z personelu, najlepiej lekarzowi. Ale jeśli decyzja o pogrzebie została podjęta po zabiegu – najprawdopodobniej nic straconego.
- Udaj się do sekretariatu oddziału ginekologiczno-położniczego, zgłoś taką chęć i spytaj, jaka jest procedura – powinna być zbliżona do tego, co jest spisane poniżej
- Niestety, w historiach rodziców można usłyszeć o próbach zniechęcenia, wyolbrzymiania przez personel szpitali związanych z pochówkiem trudności; nie daj wmówić sobie, że to nie było jeszcze dziecko (a np. „jedynie” płód) i że jesteś dziwna/dziwny bo chcesz je pochować; spokojnie ale stanowczo poproś o przedstawienie przysługujących Ci praw oraz informacji o wymaganych krokach
- Jeśli płeć dziecka nie jest jeszcze znana, dowiedz się czy lekarz jest w stanie ją określić (o ile jeszcze tego nie powiedział). Jeśli nie jest, możesz:
- dokonać pochówku bez określania płci dziecka (nie ma wtedy możliwości (ani konieczności) zgłoszenia dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego jak również ubiegania się o zasiłek pogrzebowy oraz urlop/zasiłek macierzyński) - odbierz z sekretariatu kartę zgonu do celów pochówku (nie musi ona zawierać wpisu o płci dziecka) - przedstawisz ją w administracji cmentarza / w parafii
- wykonać badania genetyczne określenia płci dziecka, co umożliwia przeprowadzenie pełnej procedury (rejestracji w USC, zasiłków). Poniższy opis przedstawia ten drugi scenariusz; w przypadku pierwszego część kroków można pominąć
- Złóż wnioski o wydanie szczątek dziecka
- do celów badań genetycznych w celu określenia płci: wzór
- do celów pochówku: wzór
- wnioski kieruje się do dyrektora szpitala i składa w sekretariacie szpitala
- w sekretariacie dowiesz się, kiedy możesz spodziewać się decyzji i pod jakim numerem możesz dowiedzieć się, czy już jest (choć to raczej jedynie formalność, może potrwać kilka dni) oraz gdzie dzwonić w celu potwierdzenia możliwości odebrania szczątek dziecka (dział badań histopatologicznych – trzeba będzie poczekać na zakończenie tych badań, w naszym przypadku trwało to ok. 3 tygodni – stąd informacja powyżej, że na decyzję o pogrzebie nie jest za późno nawet po zabiegu)
- Wykonaj badanie genetyczne – określenie płci dziecka
- W Krakowie można wykonać takie badania w Dziale Usług Odpłatnych w Szpitalu Dziecięcym w Prokocimiu. Koszt takiego badania wyniósł w naszym przypadku 350 pln
- Materiał do badania (jest to jedynie kosmówka, nie szczątki dziecka) musisz osobiście odebrać z oddziału histopatologii i zawieźć na badanie oraz po uzyskaniu wyników odwieźć z powrotem do szpitala gdzie znajdują się szczątki. Uwaga: jeśli zajmuje się tym ojciec to potrzebne będzie upoważnienie - prawdopodobnie na każdym etapie, dla pewności dopytaj zarówno na oddziale histopatologii, jak i w miejscu wykonywania badań
- Sprawa powinna być prostsza, jeśli informacja o chęci pochówku zostanie przed zabiegiem – wtedy najprawdopodobniej materiał do badań genetycznych może zostać oddzielony podczas zabiegu i od razu udostępniony – ale tego nie jesteśmy pewni
- Wyniki badania dostarcz do sekretariatu oddziału ginekologiczno-położniczego. Szpital będzie miał teraz komplet danych, by dokonać zgłoszenia narodzenia dziecka martwo urodzonego do Urzędu Stanu Cywilnego – dopytaj o lokalizację odpowiadającej placówki USC i kiedy zgłoszenie powinno tam dotrzeć
- Załatw formalności w USC
- Dla pewności możesz zadzwonić do USC i spytać, czy wpłynęło zgłoszenie ze szpitala
- Odbierz akt urodzenia dziecka, które urodziło się martwe wraz z odpisami (jeśli dobrze pamiętamy matka może zrobić to sama, ojciec potrzebuje oba dowody i upoważnienie – najlepiej dopytać dzwoniąc do USC)
- Zorganizuj pogrzeb
- Mając wymagany dokument (bądź akt urodzenia bądź samą kartę zgonu jeśli narodziny nie były zgłaszane do USC i nie będziemy ubiegać się o zasiłek) skontaktuj się z zakładem pogrzebowym i kancelarią parafialną / księdzem / cmentarzem (w przypadku pogrzebu świeckiego) - ustalisz termin pogrzebu, upewnisz się również, jakie jeszcze dokumenty musisz dostarczyć.
- Zakład pogrzebowy może również przeprowadzić za Ciebie wszystkie formalności związane z zasiłkiem pogrzebowym – zob. punkt 9
- Potwierdź ze szpitalem odbiór szczątek
- Ustal z oddziałem histopatologii kiedy i skąd zakład pogrzebowy odbierze szczątki dziecka.
- Jeśli nie pojedziesz wraz z zakładem ustal, co jest potrzebne by mógł odebrać szczątki w Twoim imieniu (w naszym przypadku wymagane było napisanie upoważnienia na konkretną osobę z zakładu pogrzebowego wraz z podaniem numeru dowodu osobistego tej osoby, który był weryfikowany i spisywany przy odbiorze - wzór)
- Przeprowadź pogrzeb
- Załatw formalności związane z zasiłkami
- Zasiłek pogrzebowy – w naszym przypadku wszystkie formalności przeprowadził za nas zakład pogrzebowy. Wymagane były (dla pewności potwierdź kontaktując się z zakładem): podpisanie zgód, dostarczenie odpisu aktu urodzenia dziecka, które urodziło się martwe, zaświadczenia o zatrudnieniu (podleganiu ubezpieczeniu), podanie numeru konta
- Urlop macierzyński – załatwiany przez zakład pracy na pisemny wniosek mamy: wzór. Jeśli mama przebywa aktualnie na urlopie wychowawczym, w miejsce urlopu macierzyńskiego przysługuje jej odpowiedni zasiłek. O szczegóły można dopytać dzwoniąc do ZUS.
Linki
- http://www.dlaczego.org.pl/pogrzeb/621-pochowek-dzieci-ktore-zmary-przed-urodzeniem-historia-prawa
- Ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych Art. 10 ust. 3
- c.d.n...
Kontakt
Jeśli chcesz o coś dopytać lub jeśli masz jakieś wskazówki co do treści strony, napisz do nas: pogrzebdzieckanienarodzonego@gmail.com. Również jeśli ta strona była dla Ciebie przydatna, daj proszę znać - będziemy wiedzieć, że praca nad nią miała sens.